อพท. ประสานมือสถาบันอาศรมศิลป์ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ฟื้นคลองซอยดำเนินสะดวก บูมให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม “วิถีคลอง วิถีไทย ตามรอยคลองดำเนินสะดวก” เป้าหมายกระจายรายได้ลงสู่ชุมชนให้ทั่วถึง และเพิ่มทางเลือกให้แก่นักท่องเที่ยว

นายสุเทพ เกื้อสังข์ รองผู้อำนวยการองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท.  เปิดเผยว่า  อพท. ได้เริ่มดำเนินการจัดทำเส้นทางท่องเที่ยวต้นแบบทางวัฒนธรรม “วิถีคลอง วิถีไทย ตามรอยคลองดำเนินสะดวก” ตามที่ได้รับมอบหมายจาก พลเอก ฉัตรชัย สาริกัลยะ รองนายกรัฐมนตรี  ให้เร่งประสานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องลงพื้นที่สำรวจศักยภาพและพัฒนาพื้นที่เชื่อมต่อคลองดำเนินสะดวกในส่วนของคลองสาขา จังหวัดราชบุรี   เพื่อต้องการเพิ่มพื้นที่และกิจกรรมการท่องเที่ยวในบริเวณดังกล่าวให้ขยายวงกว้างขึ้น ดึงชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการ โดยจากผลการศึกษาศักยภาพ อพท. ได้เตรียมนำเสนอกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงเรียนรู้วิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชุมชนในพื้นที่ดังกล่าว ให้เกิดการรับรู้แก่นักท่องเที่ยวและผู้มาเยือน

ทั้งนี้ อพท. ได้จัดทำแผนพัฒนาคลองสาขาที่เชื่อมกับคลองดำเนินสะดวก ภายใต้กรอบการทำงาน “เก็บคุณค่า สืบสานต่อยอดวัฒนธรรม” เบื้องต้นได้ร่วมมือกับสถาบันอาศรมศิลป์  ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จัดทำแผนพัฒนาแหล่งอนุรักษ์และฟื้นฟูย่านเก่าที่มีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ โดยสถาบันอาศรมศิลป์ซึ่งมีความเชี่ยวชาญด้านการออกแบบและวางผังภูมิสถาปัตย์ จะรับผิดชอบด้านการออกแบบให้เหมือนของเดิมในอดีตมากที่สุด เพื่อพัฒนาเป็นเส้นทางท่องเที่ยววิถีคลอง ในรูปแบบ Storytelling บอกเล่าเรื่องราวความเป็นอยู่ผ่านวิถีชีวิตและอัตลักษณ์ของชุมชน กำหนดแล้วเสร็จเส้นทางแรกภายในเดือนมกราคม 2562

นางสาวนิลวรรณ ทุนคุ้มทอง ผู้อำนวยการฝ่ายปฏิบัติการ  สำนักงานพื้นที่พิเศษ 1 อพท. กล่าวว่า สำหรับเส้นทางแรกที่ อพท. พัฒนาคือเส้นทางท่องเที่ยวรอบคลองดำเนินสะดวกมี 4จุดฐานกิจกรรม เริ่มจากวัดโชติทายการาม บ้านเจ็กฮวด  สวนเกษตรคลองสะเดา และตลาดน้ำเหล่าตั๊กลัก ซึ่งมีประวัติความเป็นมาเกี่ยวข้องถึง 3 รัชกาลในราชวงศ์จักรี คือรัชกาลที่ 4 รัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 9  และยังมีเรื่องราวการค้าขาย วิถีชีวิตและวิถีเกษตรแบบพอเพียง

“จากจุดเริ่มต้นที่วัดโชติทายการาม อพท. จะดำเนินการปรับปรุงพิพิธภัณฑ์ที่มีอยู่แล้วภายในวัดให้มีรูปแบบที่น่าสนใจมากขึ้น เนื่องจากถือเป็นจุดเริ่มของการทำความรู้จักพื้นที่ดังกล่าว ก่อนไปฐานกิจกรรมอื่นๆ เพื่อสัมผัสของจริง โดยชาวบ้านในชุมชนย่านนี้ส่วนใหญ่เป็นคนไทยเชื้อสายจีน มีอาชีพค้าขาย และทำการเกษตรมาตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน  ส่วนบ้านเจ็กฮวดซึ่งเป็นมหาดเล็กนอกราชการ เป็นอีกหนึ่งสถานที่ประวัติศาสตร์ที่ในหลวงรัชกาลที่ 5 เคยเสด็จมาประทับและปรุงอาหาร  พร้อมกับเยี่ยมเยียนราษฎรในย่านแห่งนี้ สวนเกษตรคลองสะเดาเรียนรู้วิถีเกษตรพืชพื้นบ้าน และตลาดน้ำเหล่าตั๊กลักตลาดโบราณเรือนไม้ที่เคยเจริญรุ่งเรือในอดีต ปัจจุบันยังเปิดค้าขายและต้อนรับนักท่องเที่ยวเช่นเดียวกับตลาดน้ำคลองดำเนินสะดวก”

 อย่างไรก็ตามจากจุดแข็งในวิถีชีวิต “คนคลอง” ของชาวบ้านย่านดำเนินสะดวก อพท. จะพัฒนาพิพิธภัณฑ์เรือ ขึ้นจะมาให้เป็นอีกจุดขายหนึ่งของพื้นที่แห่งนี้  เน้นเป็นพิพิธภัณฑ์ที่มีชีวิต เพราะจากอดีตถึงปัจจุบันชาวบ้านย่านนี้ยังคงใช้เรือเป็นพาหนะสัญจร และทำมาค้าขายกันเกือบทุกครัวเรือน

อพท. มั่นใจว่า การนำแนวคิดการท่องเที่ยวโดยชุมชนเข้าไปพัฒนาให้กับชุมชนย่านนี้  กลไกลการจัดการการท่องเที่ยวที่ชุมชนได้รับ จะช่วยให้เกิดการกระจายรายได้ให้แก่ชุมชนได้อย่างทั่วถึง นักท่องเที่ยวและผู้มาเยือนก็มีกิจกรรมการท่องเที่ยวเพิ่มมากขึ้น