นายกสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย เผยสถิติผู้ป่วยทดแทนไต 2.4 หมื่นรายทั่วประเทศ ระบุ “บัตรทอง” ให้สิทธิล้างไตผ่านช่องท้อง-ปลูกถ่ายไตฟรี ส่งน้ำยาถึงบ้าน คนไข้ทำเองได้ไม่ต้องเสียเวลาไปโรงพยาบาล ยืนยันคุณภาพดี ความเสี่ยงอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน  

ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ วารีแสงทิพย์ นายกสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย กล่าวถึง การล้างไตผ่านทางช่องท้อง ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ตอนหนึ่งว่า โรคไตเรื้อรังเป็นหนึ่งในกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) ซึ่งจากการทำวิจัยของสมาคมฯ พบว่าประเทศไทยมีการอุบัติการณ์ของโรคไตเรื้อรังประมาณ 17% ของประชากรทั้งหมด ทั้งนี้หากเทียบเคียงฐานประชากร 65 ล้านคน จะพบว่ามีผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังอยู่ประมาณ 10-11 ล้านคน ซึ่งนับว่าเป็นตัวเลขที่สูงมาก โดยสาเหตุหลักของการเกิดโรคก็คือผลพวงจากความดันโลหิตสูง เบาหวาน และโรคอ้วน

สำหรับโรคไตเรื้อรังจะแบ่งระดับความรุนแรงของโรคออกเป็น 5 ระยะ ตั้งแต่ 1-5 โดยระยะที่รุนแรงที่สุดคือระยะที่ 5 ซึ่งจะพบว่าค่าการทำงานของไตจะต่ำกว่า 15% จำเป็นต้องได้รับการบำบัดทดแทนไต

ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ กล่าวต่อว่า ผู้ป่วยในกลุ่มที่จำเป็นต้องได้รับการบำบัดทดแทนไต รวมไปถึงการล้างไตผ่านช่องท้องด้วยนั้น จากสถิติพบว่าผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาด้วยวิธีการนี้ทั่วประเทศมีประมาณ 2.4 หมื่นราย นับว่าเป็นตัวเลขที่สูงมากเช่นกัน

"การล้างไตผ่านทางช่องท้อง กับการล้างไตผ่านหลอดเลือดอยู่ในบริบทเดียวกัน โดยการล้างไตผ่านช่องท้องคนไข้สามารถทำเองได้ที่บ้าน ปลอดภัย ไม่มีความจำเป็นต้องเดินทางมาโรงพยาบาล ซึ่งทำให้สะดวกรวดเร็ว ส่วนการล้างไตผ่านทางหลอดเลือดจะต้องใช้เทคโนโลยีและทีมแพทย์ จึงต้องทำที่โรงพยาบาลเท่านั้น ข้อดีคือคนไข้ไม่ต้องทำเอง แต่คนไข้ต้องมาโรงพยาบาลเฉลี่ยสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง" ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ กล่าว

ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ กล่าวอีกว่า การล้างไตผ่านช่องท้องโดยที่ผู้ป่วยทำเองที่บ้านนั้นมีประสิทธิภาพดี จากการเก็บข้อมูลพบว่าความเสี่ยงอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน ส่วนการอำนวยความสะดวกนั้นทาง สปสช.ได้ทำสัญญาไว้กับไปรษณีย์ไทย ทางไปรษณีย์จะทำหน้าที่จัดส่งน้ำยาล้างไตให้กับผู้ป่วยถึงบ้าน

"ถุงน้ำยาจะไปสต็อกอยู่ที่องค์การเภสัชกรรม แต่ละเดือนไปรษณีย์จะไปรับถุงน้ำยาจากองค์การเภสัชฯ ไปส่งถึงบ้าน แม้ว่าในช่วงเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ก็ยังสามารถจัดส่งทางเรือไปจนถึงบ้านผู้ป่วยได้ ซึ่งแตกต่างกับการล้างไตผ่านหลอดเลือดหรือการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่ไม่สามารถทำได้เนื่องจากโรงพยาบาลน้ำท่วม" ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ กล่าว 

ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ กล่าวต่อไปว่า ขณะนี้สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ให้สิทธิประโยชน์กับคนไข้ไตเรื้อรัง โดยใช้วิธีการล้างไตผ่านช่องท้องเป็นหลัก แต่ในอนาคตคาดว่าจะสามารถขยายให้คนไข้เลือกรักษาได้ทั้ง 2 วิธีตามความต้องการ

“ในสิทธิบัตรทอง ทุกวันนี้เรายังอยู่ในนโยบาย “การล้างไตผ่านช่องท้องเป็นอันดับแรก” อยู่ คือถ้าคนไข้มีข้อบ่งชี้ว่าการทำงานของไตต่ำกว่า 15% หรืออยู่ในระยะที่ 5 ก็จะได้การรักษาด้วยการล้างไตผ่านช่องท้องในทุกราย แต่เราก็ยังมีเกณฑ์ยกเว้นในกรณีที่คนไข้มีแผลผ่าตัดที่ช่องท้อง ซึ่งเราไม่สามารถใส่สายได้ เราก็อนุญาตให้ไปล้างไตผ่านหลอดเลือดได้โดยที่ไม่เสียค่าใช้จ่ายเช่นกัน” ศ.นพ.เกรียงศักดิ์ กล่าว

นอกจากนี้ สปสช.ยังให้สิทธิประโยชน์ปลูกถ่ายไตให้กับคนไข้ด้วย ซึ่งโดยปกติแล้วค่าใช้จ่ายอยู่ที่ประมาณ 1 ล้านบาท แต่สิทธิประโยชน์หลักประกันสุขภาพแห่งชาติครอบคลุมตรงนี้ ซึ่งนับว่าคุ้มค่าเป็นอย่างมากสำหรับคุณภาพชีวิตของคนไทย