ศูนย์สำรวจความคิดเห็น “นิด้าโพล” สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) เปิดเผยผลสำรวจของประชาชน เรื่อง “การแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ 2565” ทำการสำรวจระหว่างวันที่ 12-14 กันยายน 2565 จากประชาชนที่เป็นข้าราชการ พนักงาน ลูกจ้างของรัฐ และพนักงานรัฐวิสาหกิจ อายุ 18 ปีขึ้นไป กระจายทุกภูมิภาค ระดับการศึกษา และรายได้ ทั่วประเทศ รวมทั้งสิ้น จำนวน 1,310 หน่วยตัวอย่าง เกี่ยวกับการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ และความเป็นธรรมในการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ การสำรวจอาศัยการสุ่มตัวอย่างโดยใช้ความน่าจะเป็นจากบัญชีรายชื่อฐานข้อมูลตัวอย่างหลัก (Master Sample) ของ “นิด้าโพล” สุ่มตัวอย่างด้วยวิธีแบบง่าย (Simple Random Sampling) เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ โดยกำหนดค่าความเชื่อมั่น ร้อยละ 97.0
จากการสำรวจเมื่อถามถึงความคิดเห็นต่อองค์ประกอบที่สำคัญที่สุดในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ พบว่า ตัวอย่าง ร้อยละ 35.04 ระบุว่า ความสามารถและประสบการณ์ที่เหมาะสมกับตำแหน่งใหม่ รองลงมา ร้อยละ 29.85 ระบุว่า ความสามารถและผลงาน ที่ผ่านมา ร้อยละ 13.36 ระบุว่า ความอาวุโสในตำแหน่ง ร้อยละ 8.47 ระบุว่า วิสัยทัศน์ในการทำงานตำแหน่งใหม่ ร้อยละ 7.94 ระบุว่า ความรู้ (เช่น ระดับการศึกษา การเข้ารับการอบรมในหลักสูตรต่าง ๆ เป็นต้น) ร้อยละ 3.74 ระบุว่า ระเบียบ วินัยและความประพฤติที่ผ่านมา ร้อยละ 1.45 ระบุอื่น ๆ ได้แก่ การใช้ระบบอุปถัมภ์ ระบบเส้นสาย และร้อยละ 0.15 ระบุว่า ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ
ด้านความคิดเห็นต่อความเป็นธรรมในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ พบว่า ตัวอย่าง ร้อยละ 39.85 ระบุว่า ค่อนข้าง มีความเป็นธรรม รองลงมา ร้อยละ 34.12 ระบุว่า ไม่ค่อยมีความเป็นธรรม ร้อยละ 12.29 ระบุว่า มีความเป็นธรรมมาก ร้อยละ 11.83 ระบุว่า ไม่มีความเป็นธรรมเลย และร้อยละ 1.91 ระบุว่า ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ
สำหรับความคิดเห็นต่อการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสายในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการในหน่วยงาน พบว่า ตัวอย่าง ร้อยละ 34.58 ระบุว่า มีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสายค่อนข้างบ่อย รองลงมา ร้อยละ 25.35 ระบุว่า ไม่มีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสายเลย ร้อยละ 23.13 ระบุว่า ไม่ค่อยมีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสาย ร้อยละ 15.57 ระบุว่า มีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสายอย่างมาก และร้อยละ 1.37 ระบุว่า ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ
เมื่อถามถึงความคิดเห็นต่อการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการในหน่วยงาน พบว่า ตัวอย่าง ร้อยละ 43.21 ระบุว่า ไม่มีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์เลย รองลงมา ร้อยละ 23.74 ระบุว่า ไม่ค่อยมีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ ร้อยละ 19.69 ระบุว่า มีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ค่อนข้างบ่อย ร้อยละ 10.08 ระบุว่า มีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์เป็นประจำ และร้อยละ 3.28 ระบุว่า ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ
ท้ายที่สุดเมื่อถามถึงความคิดเห็นต่อการดำเนินการหากไม่ได้รับความเป็นธรรมในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ พบว่า ตัวอย่าง ร้อยละ 54.35 ระบุว่า จะใช้วิธีการอุทธรณ์ร้องไปตามขั้นตอนของระเบียบข้าราชการ รองลงมา ร้อยละ 26.34 ระบุว่า ไม่ทำอะไรเลย เพราะ ผู้บังคับบัญชาได้พิจารณามาแล้ว ไม่ได้คาดหวังเรื่องตำแหน่ง ยอมรับการเปลี่ยนแปลง ขณะที่บางส่วนระบุว่า ใกล้จะเกษียณอายุ ร้อยละ 6.72 ระบุว่า ฟ้องศาลปกครองทันที ร้อยละ 4.27 ระบุว่า ลาออก ร้อยละ 3.44 ระบุว่า ใช้ Social Network เป็นเครื่องมือในการเรียกร้อง ขอความเป็นธรรม ร้อยละ 2.06 ระบุว่า พยายามหาเส้นสายที่ใหญ่กว่าไปกดดันให้มีการเปลี่ยนแปลง ร้อยละ 1.75 ระบุว่า ฟ้องสื่อมวลชน ร้อยละ 0.31 ระบุว่าอื่น ๆ ได้แก่ ร้องเรียนต่อศูนย์ดำรงธรรม และขอโอนย้ายสถานที่ทำงาน และร้อยละ 0.76 ระบุว่า ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ ไม่สนใจ
สำหรับข้อมูลเปรียบเทียบผลการสำรวจโปรดดูจากตาราง
เมื่อพิจารณาลักษณะทั่วไปของตัวอย่าง พบว่า ตัวอย่าง ร้อยละ 8.63 มีภูมิลำเนาอยู่กรุงเทพฯ ร้อยละ 26.26 มีภูมิลำเนาอยู่ปริมณฑล และภาคกลาง ร้อยละ 18.01 มีภูมิลำเนาอยู่ภาคเหนือ ร้อยละ 33.44 มีภูมิลำเนาอยู่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และร้อยละ 13.66 มีภูมิลำเนาอยู่ภาคใต้ ตัวอย่าง ร้อยละ 48.17 เป็นเพศชาย และร้อยละ 51.83 เป็นเพศหญิง
ตัวอย่าง ร้อยละ 2.52 มีอายุ 18-25 ปี ร้อยละ 16.72 มีอายุ 26-35 ปี ร้อยละ 32.36 มีอายุ 36-45 ปี ร้อยละ 44.58 มีอายุ 46-59 ปี และร้อยละ 3.82 มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ตัวอย่าง ร้อยละ 95.65 นับถือศาสนาพุทธ ร้อยละ 3.66 นับถือศาสนาอิสลาม และร้อยละ 0.69 นับถือศาสนาคริสต์ และอื่น ๆ ตัวอย่าง ร้อยละ 28.24 สถานภาพโสด ร้อยละ 69.47 สมรส และร้อยละ 2.29 หม้าย หย่าร้าง แยกกันอยู่
ตัวอย่าง ร้อยละ 12.60 จบการศึกษามัธยมศึกษาหรือเทียบเท่า ร้อยละ 7.17 จบการศึกษาอนุปริญญาหรือเทียบเท่า ร้อยละ 55.42 จบการศึกษาปริญญาตรีหรือเทียบเท่า และร้อยละ 24.81 จบการศึกษาสูงกว่าปริญญาตรีหรือเทียบเท่า
ตัวอย่าง ร้อยละ 2.21 มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือนไม่เกิน 10,000 บาท ร้อยละ 31.37 รายได้เฉลี่ยต่อเดือน 10,001-20,000 บาท ร้อยละ 25.72 รายได้เฉลี่ยต่อเดือน 20,001-30,000 บาท ร้อยละ 15.73 รายได้เฉลี่ยต่อเดือน 30,001-40,000 บาท ร้อยละ 19.47 รายได้เฉลี่ยต่อเดือน 40,001 บาท ขึ้นไป และร้อยละ 5.50 ไม่ระบุรายได้
1. ท่านคิดว่าองค์ประกอบที่สำคัญที่สุดในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการคืออะไร
ความสามารถและประสบการณ์ที่เหมาะสมกับตำแหน่งใหม่ 2565 ร้อยละ 35.04 2563 ร้อยละ 38.57 2562 ร้อยละ 33.95
ความสามารถและผลงานที่ผ่านมา 2565 ร้อยละ 29.85 2563 ร้อยละ 24.80 2562 ร้อยละ 24.36
ความอาวุโสในตำแหน่ง 2565 ร้อยละ 13.36 2563 ร้อยละ 14.37 2562 ร้อยละ 16.93
วิสัยทัศน์ในการทำงานตำแหน่งใหม่ 2565 ร้อยละ 8.47 2563 ร้อยละ 7.22 2562 ร้อยละ 6.23
ความรู้ (เช่น ระดับการศึกษา การเข้ารับการอบรมในหลักสูตรต่าง ๆ เป็นต้น) 2565 ร้อยละ 7.94 2563 ร้อยละ 8.19 2562 ร้อยละ 12.54
ระเบียบ วินัยและความประพฤติที่ผ่านมา 2565 ร้อยละ 3.74 2563 ร้อยละ 5.58 2562 ร้อยละ 5.03
อื่น ๆ ได้แก่ การใช้ระบบอุปถัมภ์ ระบบเส้นสาย 2565 ร้อยละ 1.45 2563 ร้อยละ 0.67 2562 ร้อยละ 0.72
ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ 2565 ร้อยละ 0.15 2563 ร้อยละ 0.60 2562 ร้อยละ 0.24
รวม 2565 ร้อยละ 100.00 2563 ร้อยละ 100.00 2562 ร้อยละ 100.00
2. จากประสบการณ์ของท่านที่ผ่านมา ท่านคิดการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการเป็นอย่างไร
ค่อนข้างมีความเป็นธรรม 2565 ร้อยละ 39.85 2563 ร้อยละ 35.37 2562 ร้อยละ 32.67
ไม่ค่อยมีความเป็นธรรม 2565 ร้อยละ 34.12 2563 ร้อยละ 35.51 2562 ร้อยละ 37.86
มีความเป็นธรรมมาก 2565 ร้อยละ 12.29 2563 ร้อยละ 14.00 2562 ร้อยละ 13.10
ไม่มีความเป็นธรรมเลย 2565 ร้อยละ 11.83 2563 ร้อยละ 12.66 2562 ร้อยละ 12.78
ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ 2565 ร้อยละ 1.91 2563 ร้อยละ 2.46 2562 ร้อยละ 3.59
รวม 2565 ร้อยละ 100.00 2563 ร้อยละ 100.00 2562 ร้อยละ 100.00
3. หน่วยงานของท่านมีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสายในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการหรือไม่
มีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสายค่อนข้างบ่อย 2565 ร้อยละ 34.58 2563 ร้อยละ 33.65 2562 ร้อยละ 33.07
ไม่มีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสายเลย 2565 ร้อยละ 25.35 2563 ร้อยละ 23.83 2562 ร้อยละ 25.80
ไม่ค่อยมีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสาย 2565 ร้อยละ 23.13 2563 ร้อยละ 21.00 2562 ร้อยละ 23.72
มีการใช้ระบบอุปถัมภ์หรือเส้นสายอย่างมาก 2565 ร้อยละ 15.57 2563 ร้อยละ 19.73 2562 ร้อยละ 13.58
ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ 2565 ร้อยละ 1.37 2563 ร้อยละ 1.79 2562 ร้อยละ 3.83
รวม 2565 ร้อยละ 100.00 2563 ร้อยละ 100.00 2562 ร้อยละ 100.00
4. หน่วยงานของท่านมีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการหรือไม่
ไม่มีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์เลย 2565 ร้อยละ 43.21 2563 ร้อยละ 42.44 2562 ร้อยละ 44.65
ไม่ค่อยมีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ 2565 ร้อยละ 23.74 2563 ร้อยละ 19.73 2562 ร้อยละ 21.64
มีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ค่อนข้างบ่อย 2565 ร้อยละ 19.69 2563 ร้อยละ 20.63 2562 ร้อยละ 18.85
มีการใช้ระบบแลกเปลี่ยนผลประโยชน์เป็นประจำ 2565 ร้อยละ 10.08 2563 ร้อยละ 10.05 2562 ร้อยละ 6.23
ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ 2565 ร้อยละ 3.28 2563 ร้อยละ 7.15 2562 ร้อยละ 8.63
รวม 2565 ร้อยละ 100.00 2563 ร้อยละ 100.00 2562 ร้อยละ 100.00
5. หากท่านไม่ได้รับความเป็นธรรมในการพิจารณาการแต่งตั้งโยกย้าย ท่านจะทำอย่างไร
จะใช้วิธีการอุทธรณ์ร้องไปตามขั้นตอนของระเบียบข้าราชการ 2565 ร้อยละ 54.35 2563 ร้อยละ 52.20 2562 ร้อยละ 50.00
ไม่ทำอะไรเลย เพราะ ผู้บังคับบัญชาได้พิจารณามาแล้ว ไม่ได้คาดหวังเรื่องตำแหน่ง
ยอมรับการเปลี่ยนแปลง ขณะที่บางส่วนระบุว่า ใกล้จะเกษียณอายุ 2565 ร้อยละ 26.34 2563 ร้อยละ 23.31 2562 ร้อยละ 29.55
ฟ้องศาลปกครองทันที 2565 ร้อยละ 6.72 2563 ร้อยละ 10.35 2562 ร้อยละ 9.02
ลาออก 2565 ร้อยละ 4.27 2563 ร้อยละ 3.87 2562 ร้อยละ 4.07
ใช้ Social Network เป็นเครื่องมือในการเรียกร้องขอความเป็นธรรม 2565 ร้อยละ 3.44 2563 ร้อยละ 4.24 2562 ร้อยละ 2.32
พยายามหาเส้นสายที่ใหญ่กว่าไปกดดันให้มีการเปลี่ยนแปลง 2565 ร้อยละ 2.06 2563 ร้อยละ 0.89 2562 ร้อยละ 1.36
ฟ้องสื่อมวลชน 2565 ร้อยละ 1.75 2563 ร้อยละ 1.94 2562 ร้อยละ 2.40
อื่น ๆ ได้แก่ ร้องเรียนต่อศูนย์ดำรงธรรม และขอโอนย้ายสถานที่ทำงาน 2565 ร้อยละ 0.31 2563 ร้อยละ 0.22 2562 ร้อยละ 0.08
ไม่มีความเห็น/ไม่แน่ใจ/ไม่สนใจ 2565 ร้อยละ 0.76 2563 ร้อยละ 2.98 2562 ร้อยละ 1.20
รวม 2565 ร้อยละ 100.00 2563 ร้อยละ 100.00 2562 ร้อยละ 100.00
ลักษณะทั่วไปของตัวอย่าง
ตารางที่ 1 แสดงจำนวน และร้อยละของผู้ตอบแบบสอบถาม จำแนกตามภูมิภาค
กรุงเทพฯ จำนวน 113 ร้อยละ 8.63
ปริมณฑลและภาคกลาง จำนวน 344 ร้อยละ 26.26
ภาคเหนือ จำนวน 236 ร้อยละ 18.01
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน 438 ร้อยละ 33.44
ภาคใต้ จำนวน 179 ร้อยละ 13.66
รวม จำนวน 1,310 ร้อยละ 100.00
ตารางที่ 2 แสดงจำนวน และร้อยละของผู้ตอบแบบสอบถาม จำแนกตามเพศ
ชาย จำนวน 631 ร้อยละ 48.17
หญิง จำนวน 679 ร้อยละ 51.83
รวม จำนวน 1,310 ร้อยละ 100.00
ตารางที่ 3 แสดงจำนวน และร้อยละของผู้ตอบแบบสอบถาม จำแนกตามอายุ
18-25 ปี จำนวน 33 ร้อยละ 2.52
26-35 ปี จำนวน 219 ร้อยละ 16.72
36-45 ปี จำนวน 424 ร้อยละ 32.36
46-59 ปี จำนวน 584 ร้อยละ 44.58
60 ปีขึ้นไป จำนวน 50 ร้อยละ 3.82
รวม จำนวน 1,310 ร้อยละ 100.00
ตารางที่ 4 แสดงจำนวน และร้อยละของผู้ตอบแบบสอบถาม จำแนกตามศาสนา
พุทธ จำนวน 1,253 ร้อยละ 95.65
อิสลาม จำนวน 48 ร้อยละ 3.66
คริสต์ /ฮินดู/ซิกข์/ยิว/ไม่นับถือศาสนาใดๆ จำนวน 9 ร้อยละ 0.69
รวม จำนวน 1,310 ร้อยละ 100.00
ตารางที่ 5 แสดงจำนวน และร้อยละของผู้ตอบแบบสอบถาม จำแนกตามสถานภาพการสมรส
โสด จำนวน 370 ร้อยละ 28.24
สมรส จำนวน 910 ร้อยละ 69.47
หม้าย หย่าร้าง แยกกันอยู่ จำนวน 30 ร้อยละ 2.29
รวม จำนวน 1,310 ร้อยละ 100.00
ลักษณะทั่วไปของตัวอย่าง (ต่อ)
ตารางที่ 6 แสดงจำนวน และร้อยละของผู้ตอบแบบสอบถาม จำแนกตามระดับการศึกษา
ประถมศึกษาหรือต่ำกว่า จำนวน 0 ร้อยละ 0.00
มัธยมศึกษาหรือเทียบเท่า จำนวน 165 ร้อยละ 12.60
อนุปริญญาหรือเทียบเท่า จำนวน 94 ร้อยละ 7.17
ปริญญาตรีหรือเทียบเท่า จำนวน 726 ร้อยละ 55.42
สูงกว่าปริญญาตรีหรือเทียบเท่า จำนวน 325 ร้อยละ 24.81
รวม จำนวน 1,310 ร้อยละ 100.00
ตารางที่ 7 แสดงจำนวน และร้อยละของผู้ตอบแบบสอบถาม จำแนกตามรายได้เฉลี่ยต่อเดือน
ไม่มีรายได้ จำนวน 0 ร้อยละ 0.00
ไม่เกิน 10,000 บาท จำนวน 29 ร้อยละ 2.21
10,001-20,000 บาท จำนวน 411 ร้อยละ 31.37
20,001-30,000 บาท จำนวน 337 ร้อยละ 25.72
30,001-40,000 บาท จำนวน 206 ร้อยละ 15.73
40,001 บาทขึ้นไป จำนวน 255 ร้อยละ 19.47
ไม่ระบุ จำนวน 72 ร้อยละ 5.50
รวม จำนวน 1,310 ร้อยละ 100.00
ข่าวเด่น