ตอนนี้โลกของเรากำลังเข้าสู่การเปลี่ยนผ่านยุคไปสู่การเป็นสังคมผู้สูงอายุ ซึ่งเป็น 1 ในเมกะเทรนด์ที่น่าจับตามองเป็นอย่างมาก เพราะขึ้นชื่อว่าเป็นเมกะเทรนด์แล้ว ย่อมเป็นแรงผลักดันให้เกิดการพัฒนาเศรษฐศาสตร์มหภาคในระดับโลก เนื่องจากการก้าวเข้าสู่อีกยุคหนึ่ง ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในด้านสังคมและวัฒนธรรม จนกระทบกับภาคธุรกิจที่เอื้อให้เกิดการนำเสนอผลิตภัณฑ์หรือการบริการใหม่ๆเข้ามาสอดรับตามการเปลี่ยนแปลงของสังคม
ปัจจุบันนี้มีจำนวนประชากรโลกอยู่ 7.7 พันล้านคน ซึ่งมีจำนวนผู้สูงอายุอยู่ที่ 13% หรือประมาณ 1 พันล้านคน และในปี 2030 มีการคาดการณ์ว่า จำนวนประชากรจะขึ้นไปอยู่ที่ 8.4 พันล้านคน และมีผู้สูงอายุประมาณ 1.4 พันล้านคน หรือคิดเป็น 16.5% ของประชากรทั้งหมด ถือได้ว่าเป็นการก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ หรือ Aging Society อย่างเต็มตัว ส่วนในขอบเขตประเทศไทยของเรา ณ ตอนนี้มีผู้สูงอายุ 11.8 ล้านคน หรือ 17.9% จากประชากรทั้งหมด 66 ล้านคน และจากผลสำรวจของวิทยาลัยการจัดการ มหาวิทยาลัยมหิดล รายงานว่า ในกลุ่มคนที่มีอายุ 48 - 57 ปี จะกลายเป็นผู้สูงอายุในไม่กี่ปีข้างหน้า โดย 30% มีรายได้เฉลี่ยเดือนละ 30,000 – 60,000 บาท และอีก 30% มีรายได้เฉลี่ยเดือนละ 60,000 – 100,000 บาท ซึ่งจัดว่าเป็นกลุ่มที่มีรายได้ที่ดี มีความสามารถในการใช้เงินและมีอัตราการออมและลงทุนสูงถึง 25% ของรายได้
หมายความว่า กลุ่มคนผู้สูงอายุที่จะเป็นประชากรหลักของโลกในระยะเวลาข้างหน้า มีแนวโน้มที่จะมีกำลังในการจับจ่ายใช้สอยอย่างมาก เนื่องจากมีการสะสมความมั่งคั่งของตัวเองมาในระยะเวลานานแล้ว ผนวกกับความก้าวหน้าทางวิทยาการการแพทย์ ทำให้คนมีอายุเฉลี่ยที่นานขึ้น จากที่คนเราจะเสียชีวิตตั้งแต่ช่วง 65 ปีเป็นต้นไปในสมัยก่อน แต่ในปี 2030 เป็นต้นไป คนเราจะตายด้วยค่าเฉลี่ยอยู่ที่ระดับอายุ 85 ปี ซึ่งเมื่อคนมีอายุยืนขึ้น ผนวกกับกลุ่มคนสูงอายุนี้มีสัดส่วนที่มากแล้วด้วยตามที่กล่าวไป ทรัพยากรของโลกก็จะยิ่งมีการใช้ในระดับที่สูง กระทบกับสังคมโดยรวมในระดับโลก จึงกลายเป็นโอกาสอันดีที่ธุรกิจและนวัตกรรมใหม่ๆจะถือกำเนิดไปพร้อมๆกับสังคมผู้สูงอายุที่มีกำลังซื้ออย่างมากนี้ เพราะคนเราจะคิดค้นหรือประดิษฐ์อะไรขึ้นมา ก็ล้วนเริ่มมาจากการที่เผชิญหน้ากับปัญหาอะไรบางอย่าง แล้วค้นหาหนทางเพื่อแก้ไขมัน ฉะนั้นธุรกิจที่สอดรับกับเมกะเทรนด์ยุคใหม่นี้ จะประสบความสำเร็จได้ก็ต่อเมื่อนำส่งผลิตภัณฑ์และบริการที่สามารถช่วยแก้ปัญหา Pain Point ของลูกค้าให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
หนึ่งในธุรกิจที่จะได้ไปต่อในสังคมผู้สูงอายุอย่างแรก คงหนีไม่พ้นธุรกิจด้านการแพทย์และสุขภาพ เพราะปกติคนเราย่อมอยากมีอายุที่ยืนยาว และอยากมีสุขภาพกายและใจที่ดีอยู่ตลอดเวลา ไม่ชอบความเจ็บป่วย ด้วยความก้าวหน้าทางการแพทย์ที่พัฒนาตามการเคลื่อนที่ของโลก อย่างเช่นในไทยตอนนี้ รัฐบาลมีเป้าหมายสำคัญที่จะผลักดันให้ไทยก้าวสู่การเป็น ศูนย์กลางสุขภาพนานาชาติ หรือ Medical Hub ด้วยการมุ่งอัพเกรดวิวัฒนาการใหม่เพื่อเข้าสู่การแพทย์แบบจีโนมิกส์ ซึ่งเป็นนวัตกรรมการให้บริการทางการแพทย์ที่มีการประยุกต์ใช้ข้อมูลด้านพันธุกรรมร่วมกับข้อมูลสุขภาพอื่นๆ รวมถึงข้อมูลเกี่ยวกับสภาพแวดล้อม และวิถีชีวิต ด้วยการใช้เทคโนโลยี Blockchain และนำมาใช้ทำนายโอกาสการเกิดโรค การวินิจฉัย การรักษาที่มีประสิทธิภาพ ทำให้สามารถรักษาผู้ป่วยได้ตรงจุด แม่นยำ และเหมาะสมเฉพาะเจาะจงสำหรับผู้ป่วยแต่ละรายมากขึ้น หรือจะเป็นธุรกิจด้านประกันชีวิตที่เริ่มเข้ามาจับด้านการทำประกันสุขภาพจิตก็เริ่มมีให้เห็น เพื่อเตรียมพร้อมรองรับลูกค้าผู้สูงอายุที่มีแนวโน้มมากขึ้นตามข้อมูลด้านบน ซึ่งแน่นอนว่ามูลค่าตลาดเกี่ยวกับเรื่องนี้ก็มีแต่จะมีมูลค่าที่สูงขึ้น มีพื้นที่ให้กับการทำธุรกิจที่สอดรับกับเรื่องสุขภาพ อาจจะเป็นตลาดอาหารเสริมและวิตามิน อุปกรณ์ที่ช่วยให้เกิดการเดินทางที่คล่องตัวของผู้สูงอายุ วีลแชร์ รถไฟฟ้า เครื่องทุ่นแรงต่างๆ หรือจะเป็นการทำคอนเทนต์ออนไลน์แนะนำเกี่ยวกับเรื่องสุขภาพก็ได้ทั้งนั้น เพราะมันมีพื้นที่ให้เกิดการสร้างสรรค์ธุรกิจเกี่ยวกับเรื่องนี้ได้อีกเยอะมาก
อย่างที่สองด้วยความก้าวหน้าของเทคโนโลยี ที่ตอนนี้โลกระหว่างออนไลน์และออฟไลน์ได้เกิดการ Combine กันแทบจะทุกๆมิติ ไม่เพียงแค่คนรุ่นใหม่เท่านั้นที่ท่องโลกอินเตอร์เน็ต และสร้างตัวตนในโลกออนไลน์ แต่วัยกลางคนไปจนถึงวัยที่กำลังเริ่มเข้าสู่การเป็นผู้สูงอายุก็เข้าถึงการใช้อินเตอร์เน็ตแล้วเหมือนกัน เนื่องจากมีสมาร์ทโฟนใช้กันทุกคนเป็นของส่วนตัว เราคงเห็นพ่อแม่หรือคนที่อยู่วัยถัดไปเริ่มมีการใช้ Facebook หรือเริ่มมีบัญชี Tiktok กันแล้ว ซึ่งในอนาคต ประสบการณ์การใช้อุปกรณ์เทคโนโลยีและการใช้ชีวิตบนโลกดิจิทัลของพวกเขาจะยิ่งพัฒนาขึ้น เข้าถึงได้มากขึ้น ธุรกิจที่เกี่ยวกับเทคโนโลยีและสร้างเสริมประสบการณ์บนโลกดังกล่าวก็เป็นสิ่งที่มีศักยภาพเช่นกัน เพราะอย่าลืมว่าคนที่อยู่ในวัยผู้สูงอายุ ส่วนมากมักเกษียณ หรือไม่ได้เอาเวลาส่วนใหญ่ไปทำงานแล้ว พวกเขาเองจะหากิจกรรมยามว่างเพื่อบรรเทาความเหงา จึงเป็นโอกาสให้ผลิตภัณฑ์หรือบริการที่สร้างความเพลิดเพลิน หรือทำให้เกิดการรวมกลุ่มเป็นสังคมเข้ามาเล่นกับลูกค้ากลุ่มนี้ เช่นหากโลกเสมือนอย่างโลก Metaverse เป็นไปได้จริง อุปกรณ์เสริมที่ช่วยในการมองเห็นสำหรับจอดิจิทัลโดยเฉพาะ หรือช่วยเรื่องของการได้ยินก็สามารถประสบความสำเร็จในตลาดได้ เป็นต้น
และต่อเนื่องจากข้อบน การเข้าสังคมก็ถือว่าเป็นความต้องการของมนุษย์ทุกคน ไม่ว่าจะอยู่ในช่วงอายุใดก็ตาม แต่วัยของผู้สูงอายุนั้นมักมีข้อจำกัดทางด้านร่างกาย หากมีบริการที่อำนวยความสะดวกให้ลูกค้ากลุ่มนี้สามารถเข้าถึงสังคม พบปะเพื่อนๆที่มีความชอบร่วมกันได้อย่างมีความสุข ปราศจากความลำบากให้น้อยที่สุด ธุรกิจดังกล่าวก็ย่อมได้รับการตอบรับอย่างดีเช่นกัน ตัวอย่างเช่น กิจกรรมแคมปิ้งที่ดูเป็นกิจกรรมยอดนิยมและอยากเข้าร่วมของคนวัยเกษียณ คนกลุ่มนี้จะไม่นิยมกางเต้นท์นอนเอง แต่มักจะพิจารณาซื้อรถบ้าน ที่มักมีเตียงนอน ห้องน้ำ เครื่องครัวครบครันในรถ เนื่องจากไม่ต้องหอบหิ้วของให้เหนื่อย และเดินทางไปเที่ยวที่ไหนก็ได้ไม่ต้องเป็นกังวลเรื่องของความเหนื่อยล้าด้านร่างกาย หรือการขับถ่ายที่มักจะเป็นปัญหาของคนวัยนี้ ถ้ามีบริการเสริมเพิ่มเติมต่อยอดจากคนสูงอายุที่ชอบเรื่องการท่องเที่ยวสายนี้ ก็จะเป็นโอกาสให้ธุรกิจของเราประสบความสำเร็จได้เช่นกัน
สุดท้าย เมื่อโลกของเราย่อขนาดลง ทุกคนสามารถเชื่อมต่อกันในสังคมได้ใกล้มากขึ้นกว่าเดิม ทั้งในโลกออนไลน์และออฟไลน์ บวกกับเปอร์เซ็นต์ความอายุยืนของมนุษย์ในยุคนี้ ทำให้เรื่องของความสวยความงาม การเสริมรูปลักษณ์และภาพลักษณ์ให้ดูดีจึงเป็นธุรกิจที่มีศักยภาพในอนาคตสำหรับกลุ่มผู้สูงอายุ เพื่อสร้างความพึงพอใจของตัวเองและความต้องการการยอมรับในสังคม การแพทย์เสริมความงามแบบหัตถการ เครื่องแต่งกาย หรือสินค้าและบริการที่ช่วยให้คนกลุ่มนี้ดูดี ก็มีโอกาสเติบโตเช่นกัน
จะเห็นได้ว่าการที่โลกเข้าสู่การเปลี่ยนแปลงไปยังสังคมผู้สูงอายุนั้นสร้างโอกาส และขยายพื้นที่ทางธุรกิจให้สามารถเติบโตได้อีกมากมาย และยังเอื้อต่อการพัฒนานวัตกรรมต่างๆไปด้วยในตัว เพราะการเกิดปัญหา และมุ่งหา Solution เพื่อตอบโจทย์กลุ่มสังคมผู้สูงอายุนั้น ก็เหมือนกับการคิดค้นสิ่งใหม่ๆเข้ามาแทนที่สิ่งเดิมๆที่ไม่มีประสิทธิภาพ หรือล้าสมัยให้ล้มหายไป เป็นเรื่องธรรมชาติของวัฎจักร สังคมผู้สูงอายุจึงไม่ใช่เรื่องที่น่ากลัวแต่อย่างใด หากผู้ประกอบการยอมรับและยินดีที่จะปรับตัวเคลื่อนที่ไปตามความเป็นไปของโลกใบนี้ได้
ข่าวเด่น