“งดสร้างหนี้ เคลียร์หนี้ มีออม” คำพูดนี้ผมได้จากการออกรายการโทรทัศน์ในช่วงปลายปี 2555 เพื่อเอาไปออกรายการในวันสุดท้ายของปี 2555 ข้อความนี้ออกมาจากผู้ดำเนินรายการ เพราะเหตุว่ามีความเข้าใจมากขึ้น ไม่ติดกับดักความคิดที่บอกกันมาว่า “คนไหนเป็นหนี้มากๆ ถือว่าเก่ง ถือว่ามีเครดิต” สิ่งนี้ก่อให้เกิดความเข้าใจผิดและผิดมาโดยตลอด

จนวันหนึ่งปรากฏการณ์ที่หนี้ครัวเรือนเริ่มส่งสัญญาณเตือนขึ้นมาทั้งๆ ที่มีตัวเลขแสดงการค้างชำระเพิ่มขึ้นตั้งแต่ไตรมาสที่ 4 ปี 2554 ต่อเนื่องมาจนไตรมาสที่ 3 ปี 2555 และภาพนี้น่าจะยังต่อเนื่องไปอย่างน้อยอีก 1-2 ไตรมาสที่สำคัญ คือ ความเชื่อมโยงระหว่างปัญหาหนี้สินจะเชื่อมโยง ส่งต่อไปยังปัญหาครอบครัว เพราะหนี้สินจะไปกดทับ กดดันให้หัวหน้าครอบครัว คู่สมรส อยู่ในสภาวะทางอารมณ์และจิตใจที่ต้องคิดหนัก-คิดมาก มีความเครียดสูง หากหาทางออกไม่ได้ก็อาจพลัดหลงไปในเรื่องสุรา ยาเสพติด ที่สุดก็จะจบลงด้วยความรุนแรงต่อครอบครัว หรือต่อตัวเด็กที่เป็นบุตรหลานในสังคมไทย

ขณะเดียวกัน การออกมาตรการเตือนให้ฝั่งผู้ให้กู้ต้องเพลาๆ การตลาดที่กระตุ้นให้เกิดความอยากได้ใคร่มีในสิ่งของต่างๆ ทั้งที่อาจไม่มีความจำเป็น (Need) อยู่จริงๆ หากแต่เป็นเพียงความต้องการในเวลานั้นๆ (Want)

ตัวอย่างเช่น หลายๆ ท่านคงจะเคยซื้อข้าวของเครื่องใช้ เพราะมีคนชักชวน เชิญชวน จนใจอ่อนยอมซื้อ แต่เมื่อนำกลับมาที่บ้านแล้วกลับตั้งคำถามตัวเองว่าซื้อมาทำไม หรือมีรายการซื้อของตอนจะไปห้างสรรพสินค้ากลับมาพบว่าที่ตั้งใจไปซื้อ ไม่ได้ซื้อ ที่ไม่คิดว่าจะซื้อเลยกลับได้ของกลับมา เป็นต้น

ในปี 2556 นี้ผมอยากเชิญชวนท่านผู้อ่านเริ่มต้นกระบวนการปรับเปลี่ยนความคิด วิถีการใช้ชีวิต โดยการทำสิ่งต่างๆ เหล่านี้ เพื่อให้เราทั้งหลายหลุดพ้นกับดักความคิดในการเป็นหนี้ที่ผิดๆ

มาตรการมีดังนี้ครับ

·        หยุดซื้อของเข้าบ้าน ซื้อเฉพาะสิ่งที่จำเป็นในการดำรงชีวิตเท่านั้น พวกแฟชั่น กระเป๋า-รองเท้า ให้งด

·        เคลียร์ของเก่าที่ไม่จำเป็น ไม่ได้ใช้ เอาไปบริจาค เอาไปขายเป็นของมือสองเพื่อความเป็นระเบียบ สะอาด สวยงามของบ้านเรือน อีกทั้งทำให้ลดความเสี่ยงเรื่องโรคภัยต่างๆ เช่น ภูมิแพ้จากฝุ่น

·        ลองทำบัญชีรับ-จ่าย ว่าเดือนๆ ใช้อะไรไปบ้าง เงินเข้า-เงินออก มันมาจากไหนแล้วมันไปไหนกัน

·        กำหนดบัญชีหนี้สินที่จะชำระให้หมดสิ้นไป เช่น บัตรใบนี้จะเคลียร์ให้หมดในสิ้นเดือนมีนาคม หรือหนี้ก้อนนี้เหลืออีกไม่มากจะเทให้หมดก่อนสงกรานต์ เป็นต้น อันนี้เรียกว่ากำหนดเป้าหมาย

·        ทั้งหมดที่กล่าวมาข้างต้นนี้ ก่อนดำเนินการควรสร้างกำลังใจ โดยการไหว้ โดยการกราบพระที่บ้าน ทำจิตใจให้สงบ ตั้งใจภาวนากับพระพุทธรูปที่เราเคารพบูชา เลื่อมใส อธิษฐานขอเอาพระพุทธเป็นแรงบันดาลให้เราทำได้ ทำสำเร็จ ไม่ใช่ไปขอโชค ขอหวยจากท่าน หรือขอให้ท่านมาหาเงินชำระหนี้ให้นะครับ เพราะตัวเราก่อ ตัวเราต้องทำเอง เมื่อทำสัญญาไปแล้ว เราก็เริ่มปฏิบัติ ที่เราเรียกว่า “สัญญาต้องเป็นสัญญา” ท้ายสุดเราจะมีสุขภาพทางการเงินที่แข็งแรง มีวินัยทางการเงิน เป็นคนมีเครดิตขึ้นมา

พฤติกรรมที่ยกเอาเหตุแห่งความต้องการมาสร้างหนี้สิน เพื่อเอาเงินที่ได้มากินมาใช้ ต้องหยุดได้แล้วในปี 2556 และ “งดสร้างหนี้ เคลียร์หนี้ มีออม” จะเป็นทางออกจากปัญหาที่กำลังทวีความรุนแรงในทุกขณะ

สุรพล โอภาสเสถียร

ผู้จัดการใหญ่

บริษัท ข้อมูลเครดิตแห่งชาติ จำกัด