พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม แต่งตั้งศาสตราจารย์พิเศษพรเพชร วิชิตชลชัย เป็นผู้ตรวจการแผ่นดินตามคำแนะนำของวุฒิสภา โดยมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม พุทธศักราช 2556

ศาสตราจารย์พิเศษพรเพชร วิชิตชลชัย ปัจจุบันอายุ 65 ปี เกิดเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2491 จบการศึกษา นิติศาสตรบัณฑิต เกียรตินิยมอันดับ 2 จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จบเนติบัณฑิตไทย และปริญญาโทด้านกฎหมาย จากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ประเทศสหรัฐอเมริกา ด้านประวัติการทำงานนั้น เริ่มรับราชการครั้งแรกในตำแหน่งนิติกร สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา เคยดำรงตำแหน่งผู้พิพากษาศาลฎีกา ประธานศาลอุทธรณ์ ภาค 4 ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลฎีกา และเป็นอดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ นอกจากนี้ ยังเคยเป็นอาจารย์สอนวิชากฎหมายในคณะนิติศาสตร์ของมหาวิทยาลัยหลายแห่ง และได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้เป็นศาสตราจารย์พิเศษ คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ศาสตราจารย์พิเศษพรเพชร กล่าวว่า บทบาทอำนาจหน้าที่ของผู้ตรวจการแผ่นดินนั้นค่อนข้างกว้าง โดยเฉพาะการช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนของพี่น้องประชาชนทั่วประเทศ ผลงานของผู้ตรวจการแผ่นดินที่ผ่านมานั้นประสบความสำเร็จเป็นที่ประจักษ์พอสมควร แต่หากดูจากโครงสร้างของสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดินแล้วนั้น มีจำนวนบุคลากรน้อย ไม่เพียงพอต่อการรับผิดชอบทั่วราชอาณาจักร โดยเฉพาะงานด้านกฎหมายและงานสืบสวนสอบสวนข้อเท็จจริง หากจะทำให้องค์กรเข้มแข็งก็ต้องพิจารณาทั้งกรอบอัตรากำลังและการพัฒนาบุคลากรอย่างต่อเนื่องจริงจัง

“จากเสียงวิจารณ์ต่าง ๆ ว่าผู้ตรวจการแผ่นดินเปรียบเสมือนเสือกระดาษ หรือเป็นครูที่ถือไม้เรียวเท่านั้น นักเรียนเชื่อฟังบ้างไม่เชื่อบ้าง เพราะไม่มีมาตรการลงโทษเด็ดขาด แต่ก็ไม่เป็นไร เพราะแท้จริงแล้วเป็นเจตนารมณ์ที่มุ่งให้ผู้ตรวจการแผ่นดินเป็นองค์กรกลางที่ใกล้ชิดพี่น้องประชาชน ประนีประนอมแก้ไขทุกข์ร้อนร่วมกับหน่วยงานได้อย่างสมานฉันท์ อาจไม่ได้เด็ดขาดรุนแรง แต่ก็เป็นกระบวนการที่นำไปสู่การแก้ไขเยียวยาที่ถูกต้อง ซึ่งจากความรู้และประสบการณ์ในงานผู้พิพากษาที่สั่งสมมาเกือบตลอดชีวิต คาดว่าจะสามารถสนับสนุนภารกิจของผู้ตรวจการแผ่นดินได้ เรียกว่าเสริมทัพให้เข้มข้นมากยิ่งขึ้น ต่อไปต้องเข้มและกำกับงานที่อยู่ในอำนาจหน้าที่ให้มีการปฏิบัติอย่างจริงจังว่าเรื่องไหนต้องเร่งดำเนินการ หรือส่งต่อให้ ป.ป.ช. ศาลปกครอง หรือศาลรัฐธรรมนูญ ทั้งนี้ก็เพื่อเป้าหมายสูงสุดด้านการช่วยเหลือพี่น้องประชาชน และทำให้เชื่อมั่นว่าผู้ตรวจการแผ่นดินเป็นองค์กรที่พึ่งของประชาชนตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญอย่างแท้จริง” ศาสตราจารย์พิเศษพรเพชรกล่าว

ปัจจุบัน  องค์กรผู้ตรวจการแผ่นดินมีผู้ตรวจการแผ่นดินจำนวน 3 คน ประกอบด้วย นางผาณิต นิติทัณฑ์ประภาศ ประธานผู้ตรวจการแผ่นดิน ศาสตราจารย์ศรีราชา เจริญพานิช ผู้ตรวจการแผ่นดิน และศาสตราจารย์พิเศษพรเพชร วิชิตชลชัย ผู้ตรวจการแผ่นดินที่ได้รับการสรรหาให้ดำรงตำแหน่งแทนนายประวิช รัตนเพียร หลังลาออกจากตำแหน่งผู้ตรวจการแผ่นดินเมื่อวันที่ 24 กันยายน 2556