จากคำพูดที่เป็นชื่อบทความในวันนี้ ผมในฐานะที่ทำงานในเครดิตบูโรไม่รู้สึกแปลกใจเลยเพราะในอดีตลูกค้าคนที่อยากจะกู้ยืมเงินเวลากู้ยืมไม่ได้หรือไม่ได้รับอนุมัติก็มักจะใช้เหตุผลที่ไม่เป็นเหตุเป็นผลว่า...กู้ไม่ได้เพราะติดเครดิตบูโร หากแต่ในปัจจุบันแพะตัวใหม่คือ เงินกู้ในโครงการรถยนต์คันแรกที่รัฐบาลได้ดำเนินการไปตามสัญญาเมื่อครั้งเลือกตั้ง
1. นโยบายรถคันแรกของรัฐบาลตามสัญญาเมื่อตอนหาเสียงเอาไว้นั้น ส่งผลให้ประชาชนที่อยากได้สิทธิทางภาษี และไม่ประมาณการฐานะทางการเงินด้านรับ-จ่ายของตนอย่างรอบคอบ เมื่อมีหนี้จากโครงการดังกล่าวทำให้มีค่าใช้จ่ายเกินตัว ปัญหาที่ สำนักงานคุ้มครองผู้บริโภค หรือ สคบ. พบจากการเข้ามาร้องเรียนคือ เมื่อประชาชน เฮโลไปจองรถยนต์คันแรก ทำให้เกิดภาระหนี้ก้อนหนึ่งผูกพันตามมา
ดังนั้นเมื่อจะมีการยื่นขอกู้ใหม่หรือต้องการเงินกู้ไปใช้ในเรื่องอื่น เช่น เรื่องการซื้ออสังหาริมทรัพย์ การกู้บ้าน การกู้คอนโดเพื่อเป็นที่อยู่อาศัย ส่งผลให้ธนาคารหรือสถาบันการเงินต่างๆ เมื่อได้รับคำขอกู้จากคนที่มายื่นเรื่องและต่อมาเรื่องที่ขอได้เข้ามาสู่กระบวนการวิเคราะห์สินเชื่อแล้วตัวคนที่ขอกู้จะถูกปรับลดความน่าเชื่อถือ หรือมีการปรับลดความสามารถในการชำระหนี้ของคนที่ยื่นขอกู้ลง หรืออาจจะไม่ปล่อยกู้ตามยอดที่ยื่นขอเข้ามาตามเป้าหมายที่วางไว้เดิม เนื่องจากทางธนาคารหรือสถาบันการเงินพบข้อมูลว่าคนที่มายื่นคำขอกู้นั้นมีภาระเพิ่มขึ้นจากการเป็นหนี้ตามโครงการดังกล่าว และต้องมียอดผ่อนค่างวดรถเพิ่มขึ้นอีกจำนวนหนึ่งนอกเหนือไปจากหนี้ประเภทอื่นๆ ที่มีอยู่เดิมเช่น หนี้จากบัตรเครดิต หนี้จากสินเชื่อส่วนบุคคล
2. นโยบายรถยนต์คันแรกของรัฐบาลที่ดำเนินการใน ปี 2555 โดยมีเป้าหมายหลักที่ต้องการให้ประชาชนผู้มีรายได้น้อยมีรถยนต์ใช้ เพราะมองว่าเป็นปัจจัยสำคัญของชีวิตยุคใหม่ และจุดสำคัญเกณฑ์การใช้สิทธิรถยนต์คันแรกไม่ได้กำหนดคุณสมบัติทางการเงินของผู้ซื้อว่าต้องประมาณไหน เพราะรัฐคิดว่าธนาคารและสถาบันการเงินแต่ละแห่งต้องไปบริหารความเสี่ยงเอาเอง รัฐบาลไม่ได้บังคับให้ใครกู้ หรือบังคับให้ใครปล่อยกู้ เพียงแต่กำหนดเงื่อนไขกว้างๆ ว่าเป็นคนไทยอายุไม่ต่ำกว่า 21 ปีและไม่เคยมีรถยนต์มาก่อนเท่านั้น
โดยเมื่อหลังสิ้นสุดโครงการในปี 2555 มียอดคนขอเข้าโครงการกว่าล้านรายซึ่งเป็นจำนวนที่มากมายมหาศาล แต่นโยบายดังกล่าวได้ส่งผลกระทบด้านอื่นเช่น ปัญหาสภาพการจราจรและการใช้พลังงานน้ำมันของประเทศ แต่ยังกระทบต่อฐานะทางการเงินหรือฐานะเครดิตของผู้ซื้อในกรณีที่ผ่อนชำระเพราะเหตุว่าถ้าผู้ซื้อรถยนต์ในโครงการรถยนต์คันแรกด้วยวิธีกู้เช่าซื้อและผ่อนชำระกับธนาคารหรือสถาบันการเงิน จะทำให้ความสามารถในการกู้ซื้อสินทรัพย์ประเภทอื่นได้น้อยลง เนื่องจากสถาบันการเงินจะมีการตรวจสอบและพบว่า ลูกค้ามีหนี้สินอยู่เท่าไร เพิ่มจากรถยนต์คันแรกอีกเท่าใด จากนั้นจะมีคำนวณความสามารถในการกู้ได้จริง วิเคราะห์ความสามารถในการชำระหนี้ โดยเอาค่าผ่อนหนี้ของสินเชื่อทุกสัญญาที่มีอยู่แล้วมาเทียบกับรายได้ว่าเป็นกี่ % ของรายได้ และคิดต่อไปว่าถ้ารายได้ที่ได้รับต่อเดือนนั้นหักภาระเงินกู้จากรถยนต์คันแรกเพิ่มอีกจะเหลือความสามารถในการกู้เพิ่มได้อีกหรือไม่ เพราะค่าผ่อนรถยนต์หากมีจำนวนเงินงวดที่สูงก็จะไปเป็นตัวลบหรือหักรายได้ต่อเดือนส่งผลให้รายได้ของลูกค้ามีไม่พอกับการกู้ซื้อสินทรัพย์อื่นเช่น บ้าน คอนโด เป็นต้น
3. เรื่องที่ สคบ. พบและมันมาพันกับปัญหาเกี่ยวการซื้อบ้านจัดสรรและการซื้อคอนโดในส่วนที่เป็นปัญหาของลูกค้าผู้บริโภคคือ เมื่อมีการจ่ายเงินดาวน์ค่าบ้าน ค่าคอนโดไปแล้ว แต่ธนาคารหรือสถาบันการเงินไม่อนุมัติเงินกู้ หรือไม่ก็ลดวงเงินการให้กู้ เพราะดูความสามารถในการชำระหนี้ เงินที่จะเหลือมาผ่อนอาจไม่พอกับหนี้บ้านที่จะให้เพิ่ม หรือติดปัญหาว่าได้กู้เช่าซื้อโครงการรถยนต์คันแรกไปแล้ว เมื่อไม่สามารถกู้เงินกับธนาคารหรือสถาบันการเงินได้ ทำให้เกิดปัญหาเรื่องการโอนตามมากับโครงการ หรือหากต้องการขอคืนเงินดาวน์จากโครงการอสังหาริมทรัพย์ที่ไปซื้อไว้ก็ทำไม่ได้ บ้างก็ถูกยึดดาวน์
4. เมื่อมาถึงจุดนี้ท่านผู้อ่านที่มีใจเป็นธรรมก็จะเข้าใจได้ทันทีว่ามันไม่ได้เกี่ยวกับโครงการรถคันแรกหรอกที่ทำให้กู้ไม่ได้ มันอยู่ที่รายได้ รายจ่าย ภาระหนี้ และความสามารถในการชำระหนี้ของตัวคนที่ยื่นเรื่องขอกู้ หากเราจะก่อร่างสร้างหนี้กันแบบนี้ ไม่ยอมรับความจริง ไม่ประมาณกำลังตัวเอง คิดแต่อยากได้ คิดแต่ใช้สิทธิ ไม่รับรู้เรื่องหน้าที่ความรับผิดรับชอบเมื่อเป็นหนี้ไปแล้ว พอมันไม่เป็นไปตามที่ตนเองต้องการก็โทษอะไรที่ไม่ใช่ตนเอง แล้วมันยุติธรรมไหมกับการโทษสิ่งอื่นๆ ที่ไม่ใช่เรา กรรมเป็นเครื่องชี้เจตนา อดีตเป็นเหตุ ปัจจุบันเป็นผล ปัจจุบันเป็นเหตุ อนาคตเป็นผล วางแผนก่อนกู้ คิดก่อนใช้ มีวินัยใช้หนี้ให้ครบตรง...จึงจะถูกต้องที่สุด
ข่าวเด่น