ผลสำรวจผู้บริโภคในด้านการท่องเที่ยวของ EIC พบว่า เทรนด์การท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวชาวไทยมีความหลากหลายมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัดและมีแนวโน้มเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง ดังนั้น การเข้าใจพฤติกรรมนักท่องเที่ยวพร้อมทั้งนำมาปรับใช้ให้สอดรับกับธุรกิจจะช่วยให้ภาคธุรกิจสามารถนำเสนอบริการที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวเป้าหมายได้ดียิ่งขึ้นพร้อมทั้งสร้างโอกาสใหม่ๆ ให้กับธุรกิจ
กลุ่มนักท่องเที่ยวที่น่าจับตาและเป็นโอกาสทางธุรกิจสามารถแบ่งตามกิจกรรมหลักที่นักท่องเที่ยวสนใจได้ 13 สาย ซึ่งไลฟ์สไตล์การท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวแต่ละสายมีความแตกต่างกันค่อนข้างชัดเจน
13 สายนักท่องเที่ยวชาวไทยยอดนิยมและเป็นที่จับตามองต่อภาคการท่องเที่ยว ได้แก่
• สายบุญสายมู : สายยอดนิยมของกลุ่มนักท่องเที่ยว Gen X และ Baby boomer ซึ่งมักจะเดินทางเป็นกลุ่มครอบครัวและกลุ่มเพื่อน อีกทั้ง ยังชื่นชอบการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การเลือกซื้อสินค้าท้องถิ่น และเที่ยวชมเมืองเป็นพิเศษ อย่างไรก็ดี นักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ยังมีความกังวลในความปลอดภัยและสุขอนามัยอยู่ค่อนข้างสูงเนื่องจากนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่เป็นกลุ่มผู้สูงอายุ
• สายคาเฟ่ : สายยอดฮิตของกลุ่ม Gen Y และกลุ่มผู้มีรายได้สูง ซึ่งมักเดินทางกับคู่รักและกลุ่มเพื่อน โดยไลฟ์สไตล์การท่องเที่ยวจะเน้นพักผ่อนและส่วนใหญ่เลือกพักโรงแรมระดับ 4-5 ดาวที่มีอุปกรณ์ทันสมัยและตกแต่งสวยงาม ดังนั้นที่พักที่ตกแต่งอย่างมีสไตล์จึงเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญในการเลือกแหล่งท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวสายนี้
• สายท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม : สายนี้จะมีลักษณะการท่องเที่ยวคล้ายสายบุญสายมู ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่ม Baby boomer และเดินทางท่องเที่ยวกับกลุ่มเพื่อน แต่จะใช้เวลาในการท่องเที่ยวค่อนข้างนานกว่าและเน้นทำกิจกรรมหลากหลายมากขึ้น โดยนักท่องเที่ยวสายนี้ส่วนใหญ่จะเลือกแหล่งท่องเที่ยวจากความชื่นชอบส่วนตัวและให้ความสำคัญกับที่พักที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
• สายแอดเวนเจอร์ : หนึ่งในนักท่องเที่ยวสายกิจกรรมที่ส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่มผู้มีรายได้สูง กลุ่ม Gen Z และกลุ่มเดินทางคนเดียว โดยจะเลือกแหล่งท่องเที่ยวจากความชื่นชอบส่วนตัวเป็นหลักและเข้าพักในโรงแรมระดับ 2 ดาวขึ้นไปที่ตั้งใกล้ชิดธรรมชาติและมีสไตล์การตกแต่งสวยงาม อย่างไรก็ดี นักท่องเที่ยวสายนี้ส่วนหนึ่งยังนิยมเลือกพักในรูปแบบลานกางเต็นท์ รถบ้านเพื่อได้ใกล้ชิดธรรมชาติมากขึ้น
• สาย Workation : สายนี้เริ่มเป็นกระแสความนิยมจากการปรับเปลี่ยนรูปแบบการทำงานและการเรียนที่เน้นออนไลน์มากขึ้น ดังนั้น นักท่องเที่ยวสายนี้จะมีความหลากหลายตั้งแต่วัยเรียนถึงวัยทำงานนั่นคือ Gen Z ถึง Gen X รวมถึงกลุ่มธุรกิจด้วย โดยใช้เวลาท่องเที่ยวนานกว่า 5 วัน นอกจากนี้ นักท่องเที่ยวสายนี้ยังนิยมไปร้านอาหาร/คาเฟ่ เข้าชมสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ และท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมค่อนข้างเด่นชัด โดยจะเลือกพักโรงแรมระดับ 4-5 ดาวที่มีอุปกรณ์ทันสมัยและมีบริการที่ตอบโจทย์ความต้องการเฉพาะบุคคล (Personalization) เป็นหลัก
• สายงานเทศกาล คอนเสิร์ต วิ่งมาราธอน : อีกหนึ่งสายกิจกรรมที่กำลังเป็นที่นิยมในกลุ่มคนรุ่นใหม่อย่าง Gen Z และ Gen Y โดยนักท่องเที่ยวสายนี้จะเลือกจุดหมายการท่องเที่ยวจากงานเทศกาลหรือคอนเสิร์ตเป็นหลักและส่วนใหญ่ใช้เวลาท่องเที่ยวอย่างน้อย 4 วัน อีกทั้ง ยังเลือกพักในโรงแรมระดับ 2 ดาวขึ้นไปที่มีสไตล์การตกแต่งสวยงามและตั้งอยู่ใจกลางเมืองหรือแหล่งช้อปปิ้งเพื่อความสะดวกในการเดินทาง
• สายรักษ์ธรรมชาติ : สายรักษ์ธรรมชาติส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่ม Gen Z และ Gen Y ซึ่งมักเป็นการท่องเที่ยวในระยะสั้น โดยส่วนใหญ่นิยมท่องเที่ยวในสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญในพื้นที่ เช่น อุทยาน ควบคู่ไปกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม อีกทั้ง นักท่องเที่ยวสายนี้จะให้ความสำคัญกับที่พักที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมสูงกว่ากลุ่มนักท่องเที่ยวทั่วไปค่อนข้างมาก รวมถึงสนใจที่พักที่มีความใกล้ชิดธรรมชาติอย่างที่พักในอุทยานและลานกางเต็นท์
• สายสุขภาพและเวลเนส : สายเฮลตี้ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มผู้มีรายได้สูงและเข้าพักระยะยาวมากกว่ากลุ่มอื่นเพื่อการพักผ่อนอย่างเต็มที่ควบคู่กับการตะเวนหาคาเฟ่จิบกาแฟในบรรยากาศสุดฟิน โดยส่วนใหญ่เลือกพักในโรงแรมระดับ 4-5 ดาวที่มีบริการด้านสุขภาพและเวลเนสชั้นนำเพียบพร้อมด้วยอุปกรณทันสมัยและบริการที่ตอบโจทย์เฉพาะบุคคล นอกจากนี้ ที่พักที่มีสไตล์การตกแต่งและหากมีส่วนลดโปรโมชันจะยิ่งดึงดูดนักท่องเที่ยวสายนี้เป็นพิเศษ
• สายฟรีแลนซ์ : ฟรีแลนซ์เป็นเทรนด์ใหม่มาแรงตามการจ้างงานที่ลดลงจากวิกฤตโควิดซึ่งส่วนใหญ่เป็นกลุ่ม Gen Y ที่รักอิสระชอบเดินทางคนเดียว และเนื่องจากนักท่องเที่ยวสายนี้เป็นกลุ่มทำงานอิสระที่สามารถทำงานได้ทุกที่จึงทำให้ส่วนหนึ่งนำงานไปทำระหว่างท่องเที่ยวพักผ่อนและใช้เวลาท่องเที่ยวระยะยาวมากกว่า 5 วัน โดยจะเลือกพักโรงแรมระดับ 2 ดาวขึ้นไปและเป็นการเข้าพักแบบไม่จองล่วงหน้า (Walk-in)
• สายลุยเดี่ยว : อีกหนึ่งนักท่องเที่ยวสายรักอิสระที่ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มคนรุ่นใหม่ Gen Y, Gen Z และกลุ่มคนโสด โดยจะเน้นท่องเที่ยวเพื่อการพักผ่อนแม้ส่วนหนึ่งยังนำงานไปทำระหว่างท่องเที่ยวด้วย อีกทั้ง นักท่องเที่ยวสายนี้ยังชื่นชอบทำกิจกรรมที่หลากหลาย ซึ่งจะนิยมพักโรงแรมระดับ 2-3 ดาวเป็นหลักและเข้าพักแบบไม่จองล่วงหน้า (Walk-in)
• สายเที่ยววันเดียว x สายเที่ยวสั้น x สายเที่ยวยาว : นักท่องเที่ยวในสายเหล่านี้มักจะมีจุดประสงค์และรูปแบบในการท่องเที่ยวที่ค่อนข้างแตกต่างกันชัดเจน โดยสายเที่ยววันเดียวส่วนใหญ่เป็นกลุ่ม Gen Z กลุ่มเดินทางคนเดียว และกลุ่มที่มีงบประมาณการท่องเที่ยวที่จำกัดจากรายได้ที่ไม่สูงมากนัก โดยเน้นการไปทำบุญไหว้พระกับทำกิจกรรมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมากกว่าสายอื่น ส่วนนักท่องเที่ยวสายเที่ยวสั้นส่วนใหญ่จะเน้นเดินทางกับกลุ่มเพื่อนหรือกลุ่มครอบครัว
โดยท่องเที่ยวเพื่อการพักผ่อนควบคู่กับการเข้าร้านอาหารคาเฟ่บรรยากาศดี และมักเลือกพักในโรงแรมระดับ 2-3 ดาว ขณะที่สายเที่ยวยาว ซึ่งแม้จะมีจำนวนไม่สูงนักแต่เป็นสายที่น่าสนใจ โดยส่วนใหญ่จะอยู่ในกลุ่ม LGBTQIA+ กลุ่มคู่รัก กลุ่มผู้มีรายได้ค่อนข้างสูงและกลุ่มอาชีพที่มีเวลาท่องเที่ยวนาน เช่น กลุ่มเกษียณกับกลุ่มอาชีพอิสระ ทั้งนี้สายนี้จะนิยมท่องเที่ยวทั้งสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ เที่ยวชมเมือง เที่ยวเชิงวัฒนธรรม รวมถึงทำกิจกรรมหลากหลายทั้งแอดเวนเจอร์ เอาท์ดอร์ คอนเสิร์ต สปาและออกกำลังกาย อีกทั้ง ยังเลือกพักในโรงแรมระดับ 4-5 ดาวเป็นส่วนใหญ่
จากการวิเคราะห์ 13 สายนักท่องเที่ยวชาวไทยยอดนิยมพบประเด็นที่น่าสนใจดังนี้ นักท่องเที่ยว Gen Z ถือเป็นสายทำกิจกรรมหลากหลาย ขณะที่ Gen Y เน้นเที่ยวแบบชิล เข้าร้านคาเฟ่ นวดสปา ส่วน Baby boomer เน้นทำบุญไหว้พระ เข้าถึงวิถีคนท้องถิ่น ขณะที่ในด้านที่พัก โรงแรมระดับ 4-5 ดาวยังเป็นที่นิยมสูงของนักท่องเที่ยวในหลายสายตามด้วยโรงแรมระดับ 2-3 ดาว นักท่องเที่ยว Gen Z ถือเป็นกลุ่มนักท่องเที่ยวสายกิจกรรม ด้วยความชื่นชอบการทำกิจกรรมที่หลากหลายจึงส่งผลให้นักท่องเที่ยว Gen Z เป็นนักท่องเที่ยวหลักในกลุ่มนักท่องเที่ยวสายกิจกรรมไม่ว่าจะเป็นสายแอดเวนเจอร์ สายงานเทศกาล คอนเสิร์ต งานวิ่งมาราธอน รวมถึงสายรักษ์ธรรมชาติ โดยนักท่องเที่ยวสายกิจกรรมส่วนใหญ่จะเดินทางคนเดียวหรือเดินทางเป็นคู่เพื่อความคล่องตัวในการเดินทาง ขณะที่นักท่องเที่ยว Gen Y เป็นนักท่องเที่ยวกลุ่มหลักของสายชิลทั้ง สายคาเฟ่ สาย Workation สายสุขภาพและเวลเนสที่ส่วนใหญ่เน้นท่องเที่ยวระยะยาวเพื่อการพักผ่อนอย่างเต็มที่ ส่วนกลุ่ม Baby boomer เป็นสายบุญ สายท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เรียนรู้วิถีคนท้องถิ่นและซึมซับวัฒนธรรม แต่เป็นกลุ่มที่ยังมึความกังวลด้านความปลอดภัยและสุขอนามัยค่อนข้างสูง ในด้านที่พัก นักท่องเที่ยวในหลายสายยังนิยมโรงแรมระดับ 4-5 ดาวเป็นหลักจากนั้นเป็นโรงแรมระดับ 2-3 ดาว ส่วนที่พักที่มีรูปแบบเฉพาะจะมีกลุ่มเป้าหมายของตนเองชัดเจน เช่น อุทยาน ลานกางเต็นท์จะเป็นที่นิยมในกลุ่มสายแอดเวนเจอร์ สายรักษ์ธรรมชาติ สายงานเทศกาล เป็นต้น
ทั้งนี้การเข้าใจพฤติกรรมนักท่องเที่ยวในแต่ละสายที่หลากหลายและเปลี่ยนแปลงต่อเนื่องจะช่วยให้ภาคธุรกิจสามารถปรับตัวได้เร็วและเสริมจุดแข็งของธุรกิจตนเองให้โดดเด่นมากยิ่งขึ้น การนำเสนอสินค้าและบริการที่ตอบโจทย์นักท่องเที่ยวเป้าหมายได้ตรงจุดถือเป็นกลยุทธ์สำคัญในการดึงดูดลูกค้าเป้าหมายได้เป็นอย่างดี เช่น ธุรกิจร้านอาหาร คาเฟ่ ร้านกาแฟ อาจจะเน้นการตกแต่งและเพิ่มเมนูเพื่อสุขภาพเนื่องจากกลุ่มลูกค้าหลักเป็นนักท่องเที่ยวสายคาเฟ่ สายสุขภาพและเวลเนส ส่วนธุรกิจร้านขายของที่ระลึก สินค้าท้องถิ่น อาจใส่ไอเดียในสินค้าที่สามารถสะท้อนอัตลักษณ์ของท้องถิ่นเพื่อดึงดูด กลุ่มลูกค้าหลักอย่างสายบุญ สายท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และสายคาเฟ่ เป็นต้น นอกจากนี้ การทำกิจกรรมทางการตลาดโดยเฉพาะทางออนไลน์ที่มีบทบาทสำคัญอย่างมากสำหรับการท่องเที่ยวในยุคปัจจุบันจะเป็นอีกกลยุทธ์ที่ช่วยให้เข้าถึงนักท่องเที่ยวได้มากขึ้น ยิ่งไปกว่านั้น การขยายบริการท่องเที่ยวอย่างครบวงจรจะช่วยเสริมสร้างประสบการณ์ให้กับนักท่องเที่ยวพร้อมทั้งสร้างโอกาสให้กับภาคธุรกิจ เนื่องจากเทรนด์ของนักท่องเที่ยวยุคใหม่ที่เน้นใช้จ่ายเพื่อสร้างประสบการณ์ท่องเที่ยวมากยิ่งขึ้น ทำให้บริการท่องเที่ยวที่ครบวงจรทั้งที่พักและกิจกรรมภายใต้บริการที่ได้มาตรฐานและราคาเหมาะสมจะช่วยเพิ่มคุณค่าบริการและดึงดูดนักท่องเที่ยวได้มากยิ่งขึ้น สุดท้ายนักท่องเที่ยวสายคาเฟ่ สายสุขภาพและเวลเนส สายแอดเวนเจอร์ เป็นสายนักท่องเที่ยวที่คาดว่าจะเป็นโอกาสแก่ธุรกิจภาคการท่องเที่ยวของไทย เนื่องจากเป็นกลุ่มที่มีกำลังซื้อสูง เที่ยวนาน และได้รับผลกระทบจากเงินเฟ้อที่ไม่สูงนัก ทำให้มีแนวโน้มใช้จ่ายเพื่อการท่องเที่ยวค่อนข้างสูงตาม ทั้งนี้การจัดทำโปรโมชันส่งเสริมการขาย การบริการระดับพรีเมี่ยม และการตกแต่งที่ทันสมัยเป็นเอกลักษณ์คาดว่าจะช่วยดึงดูดนักท่องเที่ยวเหล่านี้ได้ค่อนข้างมาก
อ่านต่อรายงานฉบับเต็มได้ที่... https://www.scbeic.com/th/detail/product/travel-261022
โดย : ดร.กมลมาลย์ แจ้งล้อม (kamonmarn.jaenglom@scb.co.th)
นักวิเคราะห์อาวุโส
ปุญญภพ ตันติปิฎก (punyapob.tantipidok@scb.co.th) นักวิเคราะห์ Economic Intelligence Center (EIC) ธนาคารไทยพาณิชย์ (จำกัด) มหาชน
Line : @scbeic
ข่าวเด่น