แม้ว่าสังคมในปัจจุบันจะเข้าสู่ Aging Society ที่มีประชากรผู้สูงอายุเพิ่มมากขึ้น และมีแนวโน้มที่จะขยับตัวมากกว่า 20% ของประชากรโดยรวมในอนาคต ซึ่งอาจแปลได้ว่าคนกลุ่มนี้จะเป็นตลาดผู้บริโภคที่มีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในภาคธุรกิจ อันที่จริงก็ไม่ผิดนัก แต่หากจะพูดถึงบุคคลที่มีอิทธิพลทางความคิดที่ทั้งเป็นผู้จุดชนวนกระแส มีเสียงสะท้อนที่ดัง และสามารถเชื่อมโยงส่งต่อสารนั้น ๆ สู่ผู้คนได้เป็นจำนวนมาก จนก่อให้เกิดผลลัพธ์ของการสื่อสารที่ตามมาได้ในระยะเวลาที่รวดเร็วนั้น ก็คงจะต้องยกเวทีให้กับ “กลุ่มคนรุ่นใหม่” ที่พวกเขาได้เกิดและเติบโตมาพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีจนพวกเขาเหล่านี้มีความชำนาญในการใช้เครื่องมือทางการสื่อสารมากกว่าคนรุ่นก่อนเป็นไหน ๆ
ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ได้เกิดกระแสดราม่าเกี่ยวกับวิธีการรีวิวของกลุ่มคนรุ่นใหม่ในช่องทาง TikTok ซึ่งเป็นความเข้าใจผิดที่มาจากความต่างของวัย หรือ Generation Gap ระหว่างกลุ่มคนรุ่นก่อน และกลุ่ม Gen Z ที่แม้ว่าจะเป็นคนไทย อยู่ในบริบทของสังคมไทยเหมือนกัน แต่ด้วยช่วงเวลาการเกิดและเติบโตมาในสภาพแวดล้อมที่ต่างกัน ณ เวลานั้น ๆ ช่องว่างระหว่างวัยตรงนี้ ทำให้คนทั้งสองวัยมีค่านิยม แนวคิด ความชอบ รวมถึงมีสไตล์ในการเรียนรู้ที่ต่างกัน โดยเฉพาะในมุมของกลุ่มคนรุ่นใหม่ หรือ Gen Z ที่กำลังจะกลายเป็นกำลังสำคัญของชาตินั้น กำลังสำคัญดังกล่าวก็หมายรวมไปถึงการเป็นผู้นำทางความคิด หรือที่เรียกกันว่า “Opinion Leader” ที่ความคิดเห็นของพวกเขาจะมีอิทธิพลและมีความน่าเชื่อถือในสังคม จนความคิดเห็นหรือคำแนะนำของเขาสามารถโน้มน้าวผู้อื่นให้คล้อยตามได้
โดยวิธีการรีวิวของกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่กำลังเป็นประเด็น จะเป็นคอนเทนต์ในสถานการณ์ที่เมื่อเราได้ไปกินอาหารในร้าน ๆ หนึ่งที่อร่อยมาก ๆ จะให้รีวิว (ผ่านคลิปวีดีโอหรือรูปใน TikTok) ในใจความหลักว่า 2/10 แต่ในคอนเทนต์จะเผยภาพจานอาหารที่กินจนแทบจะหมดจาน หรือเกลี้ยงจานไปเลย ซึ่งมันเป็นวิธีการเล่าเรื่องให้เห็นภาพด้วย Contrast ผ่านการใช้ความแตกต่างที่ขัดแย้งกัน ซึ่งในกรณีนี้ก็คือตัวเลขของคะแนนที่น้อยขัดกับความเป็นจริงที่กินจนหมด โดยที่ไม่ได้ไปข้องเกี่ยวกับการรีวิวติดดาวใน Google Maps แล้วคอนเทนต์นี้ก็เป็นที่นิยมอย่างมากใน TikTok ผ่านการเชื่อมโยงด้วยแผ่นเสียงเดียวกัน (ใน TikTok สามารถใช้เสียงของวีดีโอคนอื่นที่ได้โพสไปแล้วนำมาใช้กับวีดีโอของ User คนอื่นได้ ทำให้การคลิกเข้าไปดูในแผ่นเสียงนั้น เราจะสามารถเห็นว่ามีวีดีโอไหน คอนเทนต์ไหนที่ใช้แผ่นเสียงนี้บ้าง)
แล้วความเข้าใจผิดก็เกิดขึ้นกับเจ้าของร้านหนึ่ง ที่ไม่ได้มีความชำนาญในการใช้โซเชียลมีเดีย โดยเฉพาะใน TikTok ที่ผู้ใช้ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มคนรุ่นใหม่ ซึ่งเจ้าของร้านเข้าใจไปว่าลูกค้าให้คะแนนอาหาร 2/10 จริง ๆ แต่ดันกินจนหมด ก็เลยโทรไประบายกับเพื่อน ซึ่งเพื่อนคนนี้ก็เลยออกมาปกป้องเจ้าของร้านผ่านการโพสวีดีโอด่าใน TikTok ว่าคอนเทนต์แบบนี้เป็นคอนเทนต์ที่ไม่สมควร ไม่มีใครเข้าเล่นกัน จนเกิดดราม่าในหมู่ของกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ปะทะกับเจ้าของโพสคนนี้ จนเรื่องมันเลยเถิดถึงการกล่าว อ้างความเป็นผู้อาวุโส และความเป็นผู้หลักผู้ใหญ่ ที่เกิดมาก่อนว่าเป็นฝ่ายที่ถูก ซึ่งเรื่องนี้จบลงโดยที่เกิดกระแสลูกใหญ่จากกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ออกมาไม่สนับสนุนร้านอาหารดังกล่าว จนเจ้าของร้านต้องออกหน้ามาขอโทษแทนเพื่อนตัวเอง และความไม่เข้าใจถึงคอนเทนต์ตั้งแต่แรก
เรื่องนี้ชี้ให้เห็นอิทธิพลทางความคิดของกลุ่มคนรุ่นใหม่ได้อย่างชัดเจน ว่าพวกเขามีวิธีสื่อสารที่เป็นเอกลักษณ์ของเขาเอง และยังสามารถก่อกระแสให้เกิดผลที่ตามมาได้ทั้งบวกและลบอย่างมีประสิทธิภาพ โดยในกรณีนี้คือการออกมาไม่สนับสนุนร้านอาหารดังกล่าว โดยลุกลามไปถึงการรีวิวในแง่ลบใน Google Maps จริง ๆ ซึ่งมีแนวโน้มส่งผลต่อการตัดสินใจเข้าใช้บริการของผู้บริโภคในกลุ่มอื่น ๆ แม้ไม่ได้ใช้ TikTok เพราะการสื่อสารในยุคดิจิทัลสามารถเชื่อมไปยังโซเชียลมีเดียอื่น ๆ ได้อย่างไร้รอยต่อ ยิ่งเป็นกลุ่มคนรุ่นใหม่ ที่เขามีความชำนาญในด้านของเทคโนโลยีมากกว่ากลุ่มคนรุ่นอื่น ๆ ด้วยแล้ว แม้จะไม่ได้อยู่ในแวดวงสังคมตามความสนใจเดียวกันก็จริง แต่พวกเขาก็ยังคงมีอิทธิพลทางความคิดในทางอ้อมซึ่งส่งผลกระทบได้อยู่ดี ดังนั้นภาคธุรกิจไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่ก็ควรจะมีการศึกษารูปแบบพฤติกรรมของกลุ่มที่เป็นผู้นำทางความคิดรุ่นใหม่เอาไว้บ้าง เพื่อหลีกเลี่ยงความเข้าใจผิด ไปจนถึงสานสัมพันธ์ที่อาจจะทำให้ธุรกิจของเรามีโอกาสได้ Earn Media ในแง่บวก เช่น การโปรโมตให้ฟรีผ่านกระแสที่เกิดขึ้นก็เป็นได้
ข่าวเด่น